tego nie ma w programie

- przeładowany program wycieczki an overloaded programme for an excursion

- prace przebiegają zgodnie z programem the work has progressed as scheduled

- w programie dnia było zwiedzanie muzeum the programme for the day included a visit to the museum

- co mamy dzisiaj w programie? what’s on the programme for today?

- program partii a party’s programme; (dokument) a party’s manifesto a. policy statement

- program wyborczy an electoral programme

- program poetycki a poetic programme

- długoterminowy program zalesiania a long-term programme for reforestation

- wprowadzać program reform to introduce a. launch a programme of reforms

- teatr ma w programie Hamleta the theatre has Hamlet in its programme

- ulotka z programem festiwalu a leaflet with the festival programme

- gazeta z programem (telewizyjnym) a newspaper with a TV guide

- program telewizyjny zszedł na psy pot. the TV programme has gone down the tubes pot.

- orkiestra wystąpiła z nowym programem the orchestra presented a new programme

- kolejny punkt programu a further item of a programme

- program informacyjny/sportowy a news/sports programme

- program o nowych trendach w modzie a programme on a. about the latest trends in fashion

- nadać program to broadcast a programme

- wystąpić w programie to appear in/on a programme

- zrobić program o czymś to do a programme on sth

- program III Polskiego Radia Channel 3 of the Polish Radio

- program lokalny a local channel

- mecz jest na drugim programie the game is on channel 2

- ile programów odbiera twój telewizor? how many channels does your TV set receive?

- program nauczania w szkole podstawowej the primary school curriculum

- zrealizować program to cover a syllabus

- trzymać się programu to stick to a syllabus

- tego nie ma w programie it’s not on the syllabus

- program prania/płukania a wash/rinse programme

- wybrać/zmienić program to select/change a programme

- program komputerowy a computer program

- program użytkowy an application

- program do nauki angielskiego a computer program for learning English

- napisać program to write a program

- uruchomić program to run a program

- program zawiesił się the program hanged

- □ program dowolny Sport free skating

- program obowiązkowy Sport compulsory dance

* * *

* * *

1. (= założenia i wytyczne) program; Br. programme; plan, schedule, scheme; program wyborczy polit. platform, manifesto; program ubezpieczeń społecznych social security scheme; kompleksowy program comprehensive program; program rozwoju development program; program inwestycyjny investment program; program długoterminowy long-term program.

2. (= plan zamierzonych czynności) agenda, schedule, plan; program działania action plan; program spotkania agenda; mieć coś w programie have sth on the agenda.

3. (= zestawienie informacji o przedstawieniu, koncercie, pokazie itp.) program, bill of fare; Br. programme; program teatralny playbill; gwóźdź programu highlight, main feature.

4. radio, telew. (= jedna audycja) program; Br. programme, broadcast, show; (= zestaw audycji) (program) schedule; (= kanał telewizyjny) channel, station; na pierwszym programie on channel one; program telewizyjny (= audycja telewizyjna) TV program l. broadcast l. show; (= opis, zestawienie audycji) TV l. channel guide; program dokumentalny documentary.

5. szkoln., uniw. curriculum, syllabus, program; Br. programme; przewidziany programem curricular.

6. komp. program; program antywirusowy antivirus program, vaccine; pakiet programów software package, suite of programs.

* * *

idę idziesz, idź szedł szła szli

1. (= kroczyć pieszo) go, walk, stride; iść pieszo l. piechotą go on foot, walk (it), foot it; iść drogą walk l. go down the road, follow the road; iść pod górę walk uphill l. up the hill; iść przez park walk across the park; iść raźnym/niepewnym krokiem walk briskly/unsteadily; iść parami/dwójkami go in pairs/in twos; iść przy (czyjejś) nodze ( o psie) heel (sb).

2. (= poruszać się, posuwać się) go (on), go ahead l. along, move (on), run; iść prosto przed siebie go straight ahead; iść w górę/w dół go up/down; rise/fall; idziemy? shall we go?; patrz, jak idziesz! look where you go!; idź dalej go on, move on, keep walking; iść na czele czegoś head sth, lead sth; iść przodem lead the way; iść na oślep grope one's way; iść pod żaglami żegl. sail on, sail along; iść z wiatrem żegl. run free; sail before the wind.

3. (= podążać) iść za kimś/czymś follow sb/sth; iść za tropem myśl. l. przen. follow the scent; iść za czyjąś radą follow sb's advice; iść za czyimś przykładem follow sb's example l. lead; follow in sb's footsteps; iść za najnowszą modą follow the latest fashion; iść za głosem serca listen to one's heart; iść za głosem sumienia/rozsądku listen to the voice of conscience/reason.

4. (= udawać się w jakieś miejsce) go; iść do domu go home; iść na miasto go into town; iść do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; iść do kina go to the movies; iść na przyjęcie go to a party; iść do łóżka go to bed; iść z kimś do łóżka euf. go to bed with sb.

5. (= udawać się gdzieś przymusowo) go, be taken to ( a place); iść do szpitala go l. be taken to hospital; iść do więzienia go to prison, go to jail; be imprisoned; iść do nieba/piekła go to heaven/hell; iść na dno founder, sink, go to the bottom; iść na zasiłek go on the dole; iść na zieloną trawkę pot. be given the sack; be sacked l. fired.

6. (= wychodzić z zamiarem zrobienia czegoś) go (out); iść na lunch go (out) for lunch; iść na przechadzkę l. na spacer go for a walk; iść na zakupy go shopping; iść na ryby/na polowanie go fishing/hunting; iść na narty/na łyżwy go skiing/skating; iść popływać go for a swim; go swimming; iść spać go to sleep.

7. (= odchodzić) go (away); idź sobie!, idź precz! l. idź stąd! go away!; pot. get lost!; idź do diabła! emf. go to hell!, go to the devil!; idź się utop! pot. go jump in the lake!

8. (= przemijać) iść w niepamięć be forgotten; iść w zapomnienie fall l. sink into oblivion.

9. (= wstępować do jakiejś instytucji) iść do college'u go to college; iść na studia wyższe go to university; iść na medycynę take up medicine; iść do wojska join the army; enlist, sign on l. up.

10. (= rozpoczynać coś) iść na urlop/przepustkę go on leave/furlough; iść na emeryturę retire.

11. (= atakować) iść do szturmu wojsk. charge ( na coś at sth); be on the attack; idź na niego! go at him!

12. (= ciągnąć się, prowadzić) lead, run, stretch, extend; ścieżka idzie pod górę the path runs uphill; droga szła milami przez pustynię the road stretched for miles across the desert.

13. (o filmie, sztuce, programie) (= być pokazywanym) be on, be played; (= być nadawanym) be on the air; co idzie dziś wieczorem? what's on tonight?; sztuka idzie bez przerwy od dwóch lat the play has been produced continuously for two years.

14. (= zbliżać się) come, approach; idzie burza a storm is coming; idzie deszcz it's going to rain; idzie lato the summer is approaching; idą trudne czasy hard times are coming.

15. (= wykazywać tendencję) iść w górę rise, soar, increase, go up, be on the rise; iść w dół drop, fall, dip, decrease, go down; idzie ku lepszemu things are looking up.

16. (= działać, pracować) run, work; iść w ruch be set in motion; start up, start working; silnik szedł na pełnych obrotach the engine was running at full speed.

17. ( o sprawach) (= toczyć się, posuwać się) go, proceed, be doing; nie idzie mi I'm stuck ( z czymś with sth); interesy idą dobrze the business is doing well; jak (ci) idzie? (= jak się masz?) how are you doing?; idzie jak po maśle/jak po grudzie it's going swimmingly/hard; wszystko idzie jak z płatka everything's (coming up) roses; idzie nam opornie it's slow l. tough going; iść pełną parą be in full swing; go full steam l. speed ahead; sprawiać, że coś idzie dobrze make sth tick; nie idzie tego zrobić sl. it can't be done.

18. (= sprzedawać się) sell, go; iść jak ciepłe bułeczki l. jak woda go like hot cakes; iść pod młotek come l. go under the hammer.

19. (= brzmieć) jak ta piosenka idzie? how does the song go?

20. (= chodzić o coś) idzie o to, że... what I mean is that...; the problem is that...; tu idzie o życie it's a matter of life and death; tu idzie o twój honor your honor is at stake.

21. ( w różnych wyrażeniach idiomatycznych) iść na całego go the whole hog; iść na coś (= zadowalać się czymś) settle for sth; iść na kompromis make a compromise ( z kimś with sb); compromise; iść na układy pact ( z kimś with sb); iść (z kimś) o zakład bet (sb) (że... that...); iść na noże l. na udry be at daggers drawn ( z kimś with sb) ( z kimś with sb); iść na łatwiznę take the easy way out; cut corners.

- kiedy lecisz do Paryża? when are you flying to Paris?

- pierwszy raz lecę samolotem it’s the first time I’ve flown ⇒ polecieć

- kamień leciał w przepaść a rock was tumbling down the precipice

- liście jesienią lecą z drzew in autumn leaves fall ⇒ zlecieć

- łzy leciały jej po policzkach tears ran a. were running down her cheeks

- krew leciała mu z nosa his nose was bleeding

- woda leci z kranu od godziny water’s been running from the tap for an hour ⇒ polecieć

- lecieć do sąsiadki/sklepu/kina to dash off a. to rush off to a neighbour’s/shop/cinema

- lecieć za kimś to run after a. chase (after) sb

- pociąg szybko leciał the train was flying along

- lecieć po policję/doktora to run off to fetch the police/a doctor ⇒ polecieć

- ale z tego dywanu leci kurz! look at the dust flying out of that carpet! ⇒ polecieć

- czas leci time’s flying

- lata szybko lecą years (just) fly

- jak leci? how’s it going? pot.

- lecieć w górę/dół to go up/down (sharply)

- ceny za prąd/gaz ciągle lecą w górę electricity/gas rates keep going up

- w radiu/telewizji leci wywiad z premierem an interview with the prime minister is being broadcast on the radio/TV; (o filmie, o sztuce teatralnej) to be on pot., to be showing

- w kinie leci doskonały film there’s a great film on (at the cinema)

- ciągle jeszcze leci Hamlet Hamlet’s still on

■ brać/kupować jak leci pot. to take/buy things as fast as they come

- w telewizji ogląda wszystko, jak leci she/he watches whatever comes on

- płaszcz z niego leci (jest zniszczony) his coat is falling to pieces a. is in tatters; (jest za duży) his coat is falling down

- jak otworzył ten biznes, leci mu bardzo dobrze now he’s opened this business, he’s doing well

- lecieć na kogoś/coś pot. to be after sb/sth

- zawsze leciał na atrakcyjne dziewczyny he was always chasing a. running after pretty girls

- nie widzisz, że ona leci na ciebie? can’t you see she’s after you?

- nie wierz im, lecą tylko na pieniądze don’t believe them, they’re only after your money

- lecieć na łeb, na szyję to run at breakneck speed; to run like (a bat out of) hell pot.

- lecieć przez ręce pot. to be on the verge of fainting

- lecieć z nóg pot. to be in a state of (utter) collapse

- wszystko/robota leci mi z rąk pot. I’m all fingers and thumbs

- gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą przysł. you can’t make an omelette without breaking eggs przysł.